Οι Άγιοι προστάτες από τη φωτιά και την πανούκλα

στις

Δυο εξαίρετα έργα ξυλογλυπτικής στο Μουσείο Bode του Βερολίνου διηγούνται την ιστορία της Ευρώπης του Τριακονταετή πολέμου μέσα από τις μορφές δυο πρωταγωνιστών της αναμέτρησης που άλλαξε τον ρου της ιστορίας. Του Αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Φερδινάνδου ΙΙΙ των Αψβούργων μέσα από τη μορφή του Αγίου Σεβαστιανού και του Εκλέκτορα της Βαυαρίας Μαξιμιλιανού Ι ο οποίος «δάνεισε» τη μορφή του στον Άγιο Φλωριανό. Τα μνημειώδη ξύλινα αγάλματα των δυο Αγίων που εικονίζονται ως πάνοπλοι ιππότες με μανδύα και λάβαρα αποτελούν έργα του Martin Zürn και φιλοτεχνήθηκαν για να κοσμήσουν το βωμό της ενοριακής εκκλησίας του Αγίου Ιακώβου στο Wasserburg am Inn στην Άνω Βαυαρία της Γερμανίας. Ο γλύπτης που εργάζονταν με τον αδερφό του Μικαέλ στην περιοχή μεταξύ Βαυαρίας και Αυστρίας δημιούργησε μεταξύ 1638/1639 αυτά που αποτελούν από τα πλέον δημοφιλή έργα τέχνης του Bode ενός εκ των πέντε του λεγόμενου «νησιού των μουσείων» στον ποταμό Σπρέε του Βερολίνου (διαβάστε περισσότερα εδώ). Οι δύο Άγιοι κρατούσαν αρχικά τα χαρακτηριστικά εικονογραφικά τους σύμβολα, ο Άγιος Σεβαστιανός ένα βέλος, που παρέπεμπε στο μαρτύριο του κατά τους διωγμούς του Διοκλητιανού και ο Άγιος Φλωριανός ένα δοχείο με το νερό του οποίου έσβηνε την πυρκαγιά σε ένα κτίσμα που βρίσκονταν στα πόδια του. Και οι δύο Άγιοι είναι από τους πιο δημοφιλείς ειδικά στην κεντρική Ευρώπη με τον δεύτερο μάλιστα να τιμάται ιδιαίτερα στη χώρα καταγωγής του, την Αυστρία. Ο Άγιος Σεβαστιανός θεωρείται προστάτης από τον Μαύρο Θάνατο μετά τη σωτήρια επέμβαση του στην Παβία της Ιταλίας οπότε θεωρείται ότι έσωσε τους κατοίκους από μια θανατηφόρα επιδημία ενώ ο Άγιος Φλωριανός σχετίστηκε με την κατάσβεση πυρκαγιών καθώς ο ίδιος όταν ήταν διοικητής της Ρωμαϊκής στρατιάς στην από τον 1ο μ.Χ, αιώνα επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Νωρικόν (Noricum) που περιελάμβανε το μεγαλύτερο μέρος της σύγχρονης Αυστρίας και μέρος της Σλοβενίας ήταν υπεύθυνος για την οργάνωση και την διοίκηση της πυροσβεστικής ομάδας. Ο ίδιος μαρτύρησε επίσης επί Διοκλητιανού. Καταδικάστηκε να καεί στην πυρά όμως οι στρατιώτες αρνήθηκαν να ανάψουν τα ξύλα και τον εκτέλεσαν δένοντας του μια πέτρα στο λαιμό και ρίχνοντας τον στον παραπόταμο του Δούναβη , τον Ένς. Η σύνδεση του με τη φωτιά παραμένει ακόμη καθώς είναι ο προστάτης Άγιος των Αυστριακών πυροσβεστών.

Οι δύο Άγιοι κρατούσαν αρχικά τα χαρακτηριστικά εικονογραφικά τους σύμβολα, ο Άγιος Σεβαστιανός ένα βέλος, που παρέπεμπε στο μαρτύριο του κατά τους διωγμούς του Διοκλητιανού και ο Άγιος Φλωριανός ένα δοχείο με το νερό του οποίου έσβηνε την πυρκαγιά σε ένα κτίσμα που βρίσκονταν στα πόδια του. Και οι δύο Άγιοι είναι από τους πιο δημοφιλείς ειδικά στην κεντρική Ευρώπη με τον δεύτερο μάλιστα να τιμάται ιδιαίτερα στη χώρα καταγωγής του, την Αυστρία.

Τα γλυπτά των δύο Αγίων με τις μορφές των λεγόμενων Καθολικών Αγίων, του Αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Φερδινάνδου ΙΙΙ των Αψβούργων και του Εκλέκτορα της Βαυαρίας Μαξιμιλιανού Ι εξαφανίστηκαν από την αρχική τους θέση στην εκκλησία του Αγίου Ιακώβου τον 19ο αιώνα και ανακαλύφθηκαν ξανά στα μέσα της δεκαετίας του 50 οπότε και μεταφέρθηκαν στο Μουσείο Bode του Βερολίνου. Αποτελούσαν δε το τάμα των κατοίκων του Wasserburg μετά τη σωτηρία τους από την πανώλη του 1634 που τους οδήγησε στο να ανακαινίσουν εκ βάθρων την εκκλησία στο Wasserburg am Inn αναθέτοντας τη φιλοτέχνηση στα αδέρφια Μάρτιν και Μικαελ Ζουρν. Ωστόσο ο πρώτος αναφέρεται ως ο βασικός δημιουργός των δυο ξύλινων επιβλητικών αγαλμάτων. Μια που τόσο η πανώλη όσο και η φωτιά ήταν από τις βασικές αιτίες καταστροφών στην Ευρώπη της εποχής που βρίσκονταν συνεχώς στη δίνη των πολέμων η επιλογή των συγκεκριμένων Αγίων ήταν απόλυτα λογική.

Σχολιάστε